Ngày đăng: 15/02/2022 – Ngày cập nhật: 15/02/2022
Khi giải quyết các vấn đề về thuế, Doanh nghiệp (DN) luôn mắc phải nhiều trở ngại, phát sinh kèm theo Sau đây là tổng hợp lại cách xử lý các tình huống thuế thường gặp trong DN, cụ thể như sau:
1. Các khoản chi lễ
Các khoản như: 8/3, 1/6, sinh nhật, sinh con, trung thu, tiền lì xì cho nhân viên,..đều thuộc nhóm các khoản chi có tính chất phúc lợi.
DN tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN, nhưng các khoản này phải cộng vào các khoản chi có tính chất phúc lợi chi trực tiếp cho người lao động để xác định mức được trừ cụ thể
(Công văn 158/TCT – CS ngày 12/1/2017, Công văn số 5435/TCT-CS ngày 27-11-2017 của Tổng cục Thuế về chính sách thuế TNDN).
2. Phí đào tạo ngoại ngữ cho nhân viên được hạch toán
Trường hợp DN có phát sinh chi phí thuê người nước ngoài dạy ngoại ngữ cho cán bộ, công nhân viên nhằm phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh thì được căn cứ vào hợp đồng dịch vụ và chứng từ thanh toán để tính vào chi phí hợp lý (Công văn số 7546/CT-TTHT ngày 10-8-2017 của Cục Thuế TP. HCM).
3. Chi phí mua sách cho nhân viên
Khoản chi mua sách chuyên ngành cho nhân viên tham khảo để phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN nếu đáp ứng các điều kiện nêu trên thì Khoản chi này được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN
(Công văn số 2759/TCT-CS ngày 23-6-2017 của Tổng cục Thuế).
4. Mất tiền đặt cọc do vi phạm hợp đồng được tính vào chi phí
Trường hợp DN ký hợp đồng thuê mặt bằng, có đặt cọc một khoản tiền giữ chỗ nhưng về sau không thực hiện hợp đồng nên bị mất cọc thì số tiền cọc bị mất được tính vào chi phí hợp lý.
Hồ sơ hạch toán cần có: Hợp đồng thuê mặt bằng (Quy định rõ việc mất cọc nếu không thực hiện hợp đồng), chứng từ chi tiền.
(Công văn số 3603/CT-TTHT ngày 24-4-2017 của Cục Thuế TP. HCM).
Trường hợp DN thuê văn phòng nhưng do chấm dứt hợp đồng thuê trước thời hạn nên không được trả lại khoản tiền đặt cọc thuê nhà (Khoảng 100 triệu đồng) thì các hồ sơ chứng từ như hợp đồng thuê (Có quy định việc chấm dứt hợp đồng thuê trước thời hạn sẽ không được hoàn trả tiền đặt cọc), chứng từ chi,… là căn cứ để DN tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.
(Công văn số 6627/CT-TTHT ngày 13/7/2016 của Cục Thuế TP. HCM về chi phí được trừ).
5. Tặng quà cho khách hàng nhân dịp lễ tết
Trường hợp DN mua hàng hóa (Rượu, trà, bánh, kẹo) để tặng khách hàng trong các dịp lễ, tết nhằm tri ân, duy trì, phát triển mối quan hệ với khách hàng thì khoản chi này được xem là liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh => Theo đó, nếu có đầy đủ hóa đơn, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt (Đối với hóa đơn trị giá từ 20 triệu đồng) thì được trừ khi tính thuế TNDN.
Lưu ý: Khi biếu tặng hàng hóa cho khách hàng, DN vẫn phải lập hóa đơn, tính thuế GTGT như hàng bán ra. Nhưng không phải ghi nhận doanh thu để tính thuế TNDN.
(Công văn số 12129/CT-TTHT ngày 9-12-2016 của Cục Thuế TP. HCM).
6. Khoản lãi phát sinh do chậm thanh toán
Trường hợp DN có phát sinh chi phí tiền lãi do chậm thanh toán theo thỏa thuận trong hợp đồng mua bán hàng hóa thì khoản chi tiền lãi này được hạch toán vào chi phí hợp lý (Theo Công văn số 464/CT-TTHT ngày 16-1-2017 của Cục Thuế TP. HCM).
7. Tiền ăn trả vào lương, chi phí mua thêm thức ăn không được chấp nhận
Trường hợp DN đã trả phụ cấp tiền ăn cho nhân viên vào lương, đồng thời có mua thêm thức ăn (Mì gói, bánh ngọt, nước ngọt,…) để dự trữ cho nhân viên thì chi phí mua thêm thức ăn dự trữ này không được chấp nhận (Công văn số 6627/CT-TTHT ngày 13-7-2016 của Cục Thuế TP. HCM).
8. Hóa đơn mua vào lập không đúng thời điểm
Trường hợp DN có mua nguyên vật liệu nhưng bên bán lập hóa đơn trễ so với quy định (Giao hàng tháng trước nhưng tháng sau mới lập hóa đơn), nếu các điều kiện khác vẫn đáp ứng thì DN vẫn được tính vào chi phí hợp lý, được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
Hồ sơ cần có:
- Hợp đồng kinh tế.
- Biên bản giao nhận hàng hóa (Tháng giao).
- Hóa đơn.
- Chứng từ thanh toán đúng quy định.
Đối với bên bán sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm (Theo Công văn số 2731/TCT-CS ngày 20/6/2016 của Tổng cục Thuế).
Được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo công văn 2104/TCT-KK ngày 06/06/2014
9. Tiền hàng ứng trước không thu hồi được
Trường hợp DN có phát sinh khoản tiền ứng trước không thu hồi được từ nhà cung cấp nước ngoài thì đây là khoản chi không tương ứng với doanh thu tính thuế nên không được tính vào chi phí được trừ (Theo Công văn số 4789/CT-TTHT ngày 26-5-2016 của Cục Thuế TP. HCM).
10. Thuê cá nhân vận chuyển bằng xe ba gác, xe máy (xe ôm), may gia công
Trường hợp DN có thuê các cá nhân cung cấp dịch vụ vận chuyển bằng xe máy, may gia công với mức doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm.
Căn cứ vào hợp đồng, chứng từ chi tiền, chứng từ khấu trừ thuế DN lập Bảng kê 01/TNDN để hạch toán vào chi phí hợp lý.
11. Tiền lì xì cho nhân viên
Trường hợp Công ty có chi lì xì mừng năm mới thì được xem là một khoản chi “Phúc lợi” được trừ khi tính thuế TNDN.
(Công văn số 2489/CT-TTHT ngày 24-3-2016 của Cục Thuế TP. HCM).
12. Chi phí tàu xe hỗ trợ người lao động
Trường hợp Chi nhánh có chi hỗ trợ chi phí đi lại ngày lễ, tết, thì được xem là một khoản chi “Phúc lợi” được trừ khi tính thuế TNDN.
(Công văn số 2425/CT-TTHT ngày 23-3-2016 của Cục Thuế TP. HCM).
13. Thanh toán bằng thẻ tín dụng của cá nhân đối với các khoản có hóa đơn từ 20 triệu đồng trở lên
Trường hợp DN ủy quyền cho cá nhân là người lao động của DN sử dụng thẻ tín dụng cá nhân để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ cho người bán, sau đó DN sẽ thanh toán cho cá nhân thông qua hình thức chuyển khoản ngân hàng từ tài khoản của DN đã đăng ký với cơ quan thuế vào tài khoản của cá nhân.
Nếu hình thức thanh toán này được:
- Quy định cụ thể tại quy chế quản lý tài chính của DN
- Hoặc Quyết định về việc ủy quyền của DN cho cá nhân
- Đồng thời các khoản chi nêu trên có hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ mang tên và mã số thuế của DN; Hồ sơ liên quan đến việc ủy quyền của DN cho cá nhân thanh toán với người bán và thanh toán lại với DN
- Có chứng từ chuyển tiền từ tài khoản thẻ tín dụng của cá nhân cho người bán
- Có chứng từ chuyển tiền từ tài khoản ngân hàng của DN cho cá nhân.
Thì hình thức thanh toán trên được coi là đáp ứng đủ điều kiện chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, làm căn cứ để kê khai, khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào và được tính vào chi phí được trừ khi tính thuế TNDN.
DN có trách nhiệm lập và theo dõi danh sách các tài khoản thẻ tín dụng cá nhân của người lao động được ủy quyền để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ theo hình thức nói trên và cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền khi cần.
(Công văn số 5465/TCT-KK ngày 25-11-2016 của Tổng cục Thuế về việc khấu trừ thuế GTGT đối với khoản chi thanh toán bằng thẻ tín dụng cá nhân).
14. Khoản chi phương tiện đi dự đám hiếu hỷ
Khoản chi phương tiện đi dự đám hiếu, hỷ của người lao động cũng được chấp nhận là khoản chi phúc lợi và được trừ khi tính thuế TNDN.
(Công văn số 43626/CT-HTr ngày 3-7-2015 của Cục Thuế TP. Hà Nội).
15. Về chi phí cải tạo, sửa chữa văn phòng
Trường hợp DN phát sinh chi phí cải tạo, sửa chữa văn phòng (Văn phòng đi thuê) được quy định rõ trong hợp đồng thuê là bên đi thuê có trách nhiệm cải tạo, sửa chữa trong thời gian thuê thì chi phí cải tạo, sửa chữa lại văn phòng này được hạch toán vào chi phí hoặc phân bổ dần vào chi phí nhưng thời gian tối đa không quá 03 năm.
(Công văn số 38267/CT-TTHT ngày 7-6-2017 của Cục Thuế TP. Hà Nội về chính sách thuế).